1994 թ. հունվարյան կռիվները եւս մեկ փառապանծ ու ուսանելի էջ պարգևեցին Արցախյան ազատամարտի պատմությանը: Անվարան կարելի է պնդել, որ չնայած ադրբեջանական իշխանությունների գործադրած հսկայական ջանքերին և ի լուր աշխարհի հռչակած ամպագոռգոռ հայտարարություններին, նրանց բազմակողմանիորեն կազմակերպված և տեխնիկապես գերազանց հագեցած բանակը կրել էր իր հերթական ծանր պարտությունը՝ այս անգամ արդեն արցախյան ռազմաճակատի գրեթե բոլոր հատվածներում:

Լիլիթ Ավագյանը ապրիլյան քառօրյա պատերազմում զոհված Արամայիս Միքայելյանի մայրն է: Առաջին մասնագիտությամբ բուժքույր է, բայց նկարչությունն ու գորգագործությունը միշտ էլ իրենն է համարում: Գորգագործ-նկարչուհին ասում է, որ իր սրտի ողջ սերը, մայրական քնքշանքն ու ջերմությունը նվիրել է իր երկու որդիներին՝ Արամայիսին ու Արսենին:

«Երբ մի հետադարձ հայացք եմ նետում մանկությանս, աչքերիս առաջ հառնում է իմ հայրենի Չարդախլուն, որը նմանը չունի ամբողջ աշխարհում, և կարոտը հաճախ է ձգում ինձ դեպի իմ օրրանը, որը սնել ու գրաճանաչ է դարձրել ինձ, նրա մաքուր օդով եմ ես զորացել, զորավար դարձել»:

Մոխրաթաղը Մարտակերտի շրջանի հերոսական գյուղերից է: Թշնամին մարդկային մեծ կորուստներ է տվել է հենց այս գյուղի մատույցներում: Ամեն տարի մոխրաթաղցի նախկին ազատամարտիկները հավաքվում, այցելում են մարտական դիրքեր, վերհիշում պատերազմից դրվագներ, հիշում իրենց զոհված ընկերներին եւ ամեն անգամ հպարտությամբ նշում, որ իզուր չի հայոց հողը արյունով ներկվել, որ ազատ եւ անկախ երկիր ունենալու համար պետք է պայքարել, պետք է մաքառել:

Մեր առյուծ մայրերը ծնեցին կորյուններ` հերոս զավակներ, որոնց արյան գնով ձեռք ենք բերել հաղթանակ, ազատություն ու անկախություն: Հայրենասիրության ոգին մարտի կոչեց բազմաթիվ երիտասարդների։ Նրանց թվում էր ՀՀ և ԼՂՀ «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանի ասպետ, կապիտան Արա Հարությունյանը:

Երվանդ Սաղումյան. հայրենիքի նվիրյալ, մարտիկ, առաջնորդ, մարդ, որի երակներում հոսում էր զեյթունցի ու տավուշցի պապերի հերոսական արյունը` կորուստների, զրկանքների ցավով ու հետագա հաղթանակների անկոտրում կամքով շաղախված:

Հունվարի 17-ին ավագ լեյտենանտ, հետախուզական դասակի հրամանատար, գումարտակի հետախուզության պետ Մերուժան Ստեփանյանը կդառնար 25 տարեկան…