Ճակատագրեր
Արվեստագետ, մտավորական, ազգային գործիչ, նվիրյալ զինվոր. նրա սուրբ արյունը ցողվեց հայրենի երկրի վերածնության արշալույսին, հանուն նրա ազատ ու անկախ գալիքի: Նա սերում էր հերոսական ակունքից եւ լույս աշխարհ եկավ իբրեւ հերոսական երեւույթ, ապրեց ու արարեց հերոսաբար եւ հերոսաբար ընդունեց մահն իմացյալ: Իբրեւ ընտրյալ անհատ նա երբեք առաջնության, դրոշակակրի փառքի չհավակնեց: Ճակատագիրն ասես ինքն էր ընտրել նրան եւ նախորոշել նրա տեղը պայքարի թատերաբեմում: Իսկ այդ տեղը միշտ առջեւում էր…
-Արցախյան վերջին պատերազմում իմ երկու որդիները կռվեցին մինչև վերջին շունչը ու ընկան քաջի մահով,- ասում է Մարգարիտա Աղասյանը:- Ավագ որդիս՝ վաշտի հրամանատար, կապիտան Արթուր Աղասյանը, հասցրեց իմանալ, որ ինքը «Արցախի հերոսի» կոչման է արժանացել: Ռազմադաշտում իմացավ: Նա զոհվեց հաջորդ օրը: Կրտսեր որդիս՝ շարքային զինվոր Արսեն Աղասյանը, հետմահու պարգևատրվեց «Արիության համար» մեդալով:
-Արմենը երազում էր դերասան ու երգիչ դառնալ: Շատ լավ Սայաթ-Նովա էր երգում: Երգելուց բացի, այլ սիրած զբաղմունք էլ ուներ. տարված էր տեխնիկայով: Մեզ համար տասը տարեկանում քաղցր բամբակի ինքնաշեն սարք էր պատրաստել: Ուղղաթիռ էր սարքել, և այն մի քանի րոպե կարողանում էր սավառնել։ Ատրճանակ էր պատրաստել, որը կրակում էր,- այսպես սկսվեց մեր զրույցը Արմեն Բեժանյանի քրոջ՝ Նարինե Բեժանյանի հետ:
Ոսկեփայլ, խիտ գանգուրներով Տոնիի գրավիչ արտաքինն ու խելամտությունը Գուսանա գյուղում բոլորին էր հիացնում: Հենց քայլեց, խոսեց՝ իրեն մեծ համարեց, սիրեց աշխատանքն ու փոքր հասակից փորձեց օգնել ծնողներին: Փայտ կոտրելիս նմանակում էր Ադրիանո Չելենտանոյին: Երգով, պարային շարժումներով կոտրում էր փայտն ու զվարճանում՝ հրճվանք պատճառելով նաև մյուսներին: Մայրը՝ Տիրուհին, քույրերը՝ Տուֆինկան, Տաթևը, եղբայրը՝ Գուրգենը, և հայրը, մի առանձնակի սիրով ու հոգատարությամբ էին վերաբերվում անկաշկանդ ու աշխատասեր Տոնիին:
Ով թեկուզ մի քանի րոպե շփվել է նրա հետ, վստահաբար ասելիք կունենա։ Նրա մասին դժվար ու անհնար է պատմել մեկ հոդվածով, դասընկերոջս՝ Վիգենին, ուղղակի ճանաչել էր պետք…
Արցախի հերոս Ռուստամ Գասպարյանը Արցախյան երկու պատերազմների մասնակից է, հայրենապաշտ հայորդի, որը թշնամու դեմ անսասան կանգնելն իր տարերքն էր համարում, հրամանատար, որից միշտ և ամենուր սարսափել է թշնամին:
Կովսականի միջնակարգ դպրոցը Հայաստանի Ազգային հերոս Թաթուլ Կրպեյանի անունով էր կոչվում: Դպրոցի մուտքի մոտ հերոսի կիսանդրին էր, և յուրաքանչյուր օր դպրոցականներն առաջինը ողջունում էին մեծն Թաթուլին: Հերոսի անունով էր կոչվում նաև քաղաքում գործող ազգագրական երգի ու պարի համույթը:
