Ալեքսանդրը տագնապած շրջվեց ու հեռվում տեսավ կատաղի արագությամբ իրենց մոտեցող հեծյալին:
– Այդպես մի քիչ էլ, և ձին ուժասպառ կլինի, – իր կողքին մռայլադեմ սլացող Պարմենիոնին դիմեց Ալեքսանդրը` մատնացույց անելով Կայծակին: Նրանք զսպեցին ձիերին լեռնանցքից մի քանի տասնյակ մետր հեռավորության վրա և սկսեցին ուշադիր նայել սրարշավ մոտեցող Սլովենայի կողմը:
– Կին է , – վերջապես ապշահար բացականչեց Ալեքսանդրը:

Մեր ժամանակներում ավելի ու ավելի մտահոգիչ է դառնում մեր երեխաների դաստիարակության խնդիրը:
Աշխարհում այսքան սրբապիղծ եւ պղծամեծար ինֆորմացիայի առկայության մեջ շատ բարդ ու դժվարին է դառնում երեխաներին սրբության եւ ճշմարտության մեջ հաստատելը, եթե ծնողները չունեն համապատասխան հոգեւոր գիտակցություն: Փոխանակ այն բանի, որ մենք մեր երեխաներին հորդորենք եկեղեցի հաճախել, իրենց նպաստն ու ներդրումը ունենալ եկեղեցական կյանքից ներս, որպեսզի կրթվեն ու դաստիարակվեն հավատքի, մաքրության, սրբության շավիղներում, հեռու մնան մեղքից ու նյութապաշտությունից, բարդույթավորում ենք նրանց, հորդորում ենք, որ ընդամենը մոմ վառեն կամ ընդհանրապես չգնան եկեղեցի` այսպիսով հաստատելով մեր մեղավոր լինելը, որի մասին իմաստունն ասել է. «Մեղավորի համար աստվածպաշտությունը գարշելի է» (Սիրաքի իմաստ. 1; 29), եւ այդ գարշանքը փաթաթում ենք երեխաների վզին:

Ես կարծում եմ` դա անգամ հիվանդություն չէ: Պատիժ է` ի վերուստ մարդուն Աստծուց ուղարկված իր աններելի վարքի համար… Միրըղ Մուզաֆֆարի տնից քիչ ներքև Կաբան Ղուլամի տունն է: Տեսնո՞ւմ ես, թե ինչ վիճակում է նրա թոռը: Բարձրանում է ցանկապատի վրա և այնտեղից անցորդների վրա քարեր նետում: Հիմա, տե՛ս, թե ինչ է կատարվում մյուս տներում, որոնք ջարդերի ժամանակ նույնպես հայերից են զավթվել: Բեյազի որդի Գաֆիլն արտաքուստ կարգին մարդ է թվում, բայց նա էլ է շիզիկ: Օրերս փողոցում ճանապարհս կտրեց և մի ամբողջ ժամ պատմեց, թե Մուհամմեդը սև ձիու վրա համբառնալով` ինչպես է Սինա լեռան վրա հանդիպել Ալլահին:

Աղվան Հրանտի Մինասյան՝ ծնված 1970թ.։ Դպրոց, տեխնիկում, այնուհետև սկսվեց ազատագրական պայքարը, և Աղվանը միացավ եղբոր՝ Աշոտի (Աշոտ Երկաթ) հրամանատարությամբ մարտնչող ջոկատի տղաներին։ Զոհվեց 1993թ., 23 տարեկան հասակում։ Մահից հետո տպագրվեցին «Տապանագիր», «Սուր և խաչ» գրքերը։ Հետմահու ընտրվեց Հայաստանի գրողների միության անդամ։ Պարգևատրվեց Եղիշե Չարենցի անվան մրցանակով։

Բոլոր ժամանակներում, բոլոր բնակավայրերում լինում են պետության «նվիրյալներ»։ Գյուղացիներից մեկին, ասում էին, աքսորել են այն բանի համար, որ գյուղամիջում ցույց էր տվել ձեռքի ափերի կոշտուկները, որոնք առաջ էին եկել գերանդի բանելուց, բահով հողը փորելիս, ջուր անելիս… Եվ այդ նվիրյալներից մեկը վերևներին գրել էր, որ էսինչ-էսինչյանը դժգոհ է էս երկրից ու գյուղամիջում ձեռքերը ցույց տալով ասում է. «Նայեք, տեսեք, թե էս ինչ օրի հասցրին մեզ»։ Այն ժամանակների համար այդքանն էլ բավական էր, որ մի ամբողջ գերդաստան՝ իր մեծով ու փոքրով բռներ հեռավոր Սիբիրի ճանապարհները։ Իսկ աքսորը դա չարյաց փոքրագույնն էր, որովհետև մարդու կյանքն այնքան էր էժանացել, այնքան էր դարձել անարժեք, որ անողոքաբար կարող էին գործել դաժան ու անմարդկային պատիժներ։

Պատերազմը նրան գամել էր հաշմասայլակին։ Հիվանդանոցային ձգվող օրերն ու ամիսները, վիրահատությունները չէին օգնել։ Փոխարենը դարձել էր բռնկուն, նյարդերի մի խուրձ ու ամեն պահի կարող էր պոռթկալ, գոռգոռալ, նույնիսկ հայհոյել։ Երեխաներն արդեն չափահաս էին, լուռումունջ, չխոսկան, որովհետև արտասանած ամեն մի բառից հետո հայացքով զննում էին հոր դեմքը։ Կինը՝ համեստ ու առաքինի, թաքուն իր բախտն անիծելով ու աչքերը սրբելով, հլու-հնազանդ, երեխայի գուրգուրանքով փորձում էր մխիթարել ամուսնուն։

Լոս Անջելես քաղաքի Սանտա Մոնիկա պողոտայի հարեւանությամբ է գտնվում Սանտա Մոնիկա գերեզմանատունը։ Նազարն ու Հռիփսիմեն ծնվել են Այնթապում։ Եղեռնից հետո որբացել։ Հռիփսիմեն ապրել էր ամերիկյան որբանոցում, իսկ Նազարը աշխատել էր մեծահարուստ Գյուլբենկյանի հետ եւ, ինչպես ինքն էր ասում, երկաթագործի իր ոսկի փեշակով եղել է նրա աջ ձեռքը։ Դեգերելով երկրե երկիր՝ Հալեպում միացել, տունտեղ էին դրել։ Հետո ճանապարհը նրանց տարել էր Լոս Անջելես, ու նրանք ապրել էին հայրենիքի կարոտն ու եղեռնից զոհված հարազատների կսկիծը սրտում։ Հիմա նրանք հանգչում են Սանտա Մոնիկայի գերեզմանոցում։ Նազարեթ որդին վերադարձել է Հայաստան, իսկ Սոսի աղջիկը բնակվում է Լոս Անջելեսում։