Հիսուսի համբարձումից հետո Մարիամ Աստվածածինն ապրում էր Հովհաննես առաքյալի խնամքի ներքո, ինչպես որ Տերը պատվիրեց խաչափայտի վրա։ Տիրամայրն իր օրերն անցկացնում էր ջերմեռանդ աղոթքով եւ վայելում էր աշակերտների ուշադրությունն ու հոգատարությունը։
Մի օր Գաբրիել հրեշտակապետը հայտնվեց Կույսին եւ ասաց, որ երեք օր հետո երկինք պիտի փոխադրվի։ Մարիամն անչափ ուրախացավ եւ բարձրացավ Ձիթենյաց լեռը՝ աղոթելու։

Առաջին հայացքից զարմանալի կարող է թվալ՝ «խաչքար» բառը որևէ այլ լեզվով չի թարգմանվում, այն օտար լեզուներ է անցել նույնությամբ և, որքան էլ դժվարահունչ, քաղաքակիրթ աշխարհում արտասանվում է ճիշտ այնպես, ինչպես հայերենում։ Այդպիսի բառեր ունեն նաև այլ ազգեր, և զարմանալի ոչինչ չկա. թարգմանվելիս դրանք կորցնում են իրենց նախնական իմաստները, մի տեսակ կտրվում բնարմատից, աղքատանում, և օտար լեզվի ոչ մի համարժեք բառ այդպես էլ չի փոխարինում այն բառին, որ կա «բնագրում», այսինքն՝ տվյալ ազգի լեզվում։ Ուրեմն՝ ինչո՞ւ թարգմանել։

Երաժշտությունը մարդու հոգեկանի վրա ազդող հզոր միջոց է: Հոգեբանության մեջ գոյություն ունի թերապիայի հատուկ տեսակ` երաժշտաթերապիա, որը որպես բուժամիջոց կիրառում է երաժշտությունը:
Համարվում է, որ երաժշտությունը հանգեցնում է մարդու հուզական ակտիվացմանը, միջանձնային շփման հմտությունների զարգացմանը և գեղագիտական պահանջմունքների ձևավորմանը: Այն նաև ազդում է օրգանիզմի կենսաբանական գործընթացների վրա, կարգավորում է հոգեկան հավասարակշռությունը:

Մայոր Սիդելնիկովը Տատյանինսկոյե գյուղ բերեց իր գումարտակի սպանված սերժանտի դագաղը։
Մեքենան կանգ առավ լորենիներով շրջապատված տան մոտ։ Իսկույն հավաքվեցին մարդիկ ու լուռ նայում էին, թե ոնց են շրջզինկոմիսարիատի պրապորշչիկներն ու անծանոթ մայորը թափքից իջեցնում ցինկե դագաղը։
-Էս էլ քեզ Չեչնիա, ժողովրդի քթից է բերում։
-Էդ շան որդիք կկոտորեն մեր երեխեքին։
-Հա… վարպետ են էդ գործում։ Մերոնց գնդակի բերանն են ղրկում, իսկ իրենց երեխեքին հարուստ քոլեջներում են դրստել ու արտասահմաններ ուղարկել, որ բանակում չծառայեն։

Որտեղ կա արարում և արվեստ, այնտեղ կա լույս, բարություն, հանդուրժողականություն, սեր։ Պատահական չէ, որ արարող ազգերը ավելի բարի են, մեղմ, լուսավոր, ի տարբերություն ռազմատենչ ու ավարառու ազգերի։ Արվեստը վերացնում է մարդկային հոգու կապանքները, դարձնում է ազատ… արվեստը արթնացնում է դեպի բարին, լուսավորը, վեհը գնալու ներքին մղում։ Արվեստը մարդուն դարձնում է մտածող։

17-20-րդ դարերի Ռումինիայի պատմության մեջ անջնջելի հետք թողեց Կոյլավյանների (Կոյլավների) հայ ազնվական գերդաստանը, որի նախնիներն Անի քաղաքից էին, անցել էին Ղրիմ, ապա՝ Գալիցիա, Հունգարիա եւ վերջնականապես հանգրվանել Մոլդովայի Սուչավա, հետո նաեւ Բոտոշան քաղաքներում, որոնք այժմ գտնվում են Ռումինիայում։ Գերդաստանի հիմնադիրը Աստվածատուրն էր (Թեոդորը), որն զբաղվել է գյուղատնտեսությամբ, անասնաբուծությամբ եւ առեւտրով, դարձել Բոտոշանի ու համանուն գավառի մեծահարուստներից մեկը՝ ազդեցիկ դեմք ամբողջ երկրում։

Ամեն տարի շքեղ հանդիսությամբ, տոնական շարականներով ու աղոթքներով մենք տոնում ենք Պայծառակերպության տոնը, որ ժողովրդի մեջ հայտնի է Վարդավառ անվամբ։
Այդ օրը Հիսուսը Պետրոսի, Հակոբոսի և Հովհաննեսի հետ բարձրացավ Թաբոր լեռը՝ աղոթելու։ Աղոթքի պահին Աստվածորդու դեմքը փայլեց ինչպես արեգակ, և զգեստները շողարձակեցին, ինչպես լույսը։ Հանկարծ առաքյալներին երևացին Մովսես և Եղիա մարգարեները, ովքեր խոսում էին Հիսուսի հետ։ Պետրոսը դիմեց Հիսուսին և ասաց. «Տե՛ր, լավ է, որ մենք այստեղ լինենք և երեք տաղավար շինենք. մեկը՝ քեզ, մեկը՝ Մովսեսի և մեկն էլ Եղիայի համար»։