Պատմության էջերից
Առաջին հայերը Ֆիլիպինյան կղզիներում հայտնվել են դեռեւս 16□րդ դարի առաջին կեսին։ Հիմնականում եղել են վաճառականներ՝ իրենց գործակիցներով։
1571թ. Ֆիլիպինյան կղզիները գաղութացվեցին իսպանացիների կողմից, եւ այդ ժամանակից սկսած՝ հայ վաճառականության հոսքն այնտեղ զգալիորեն ուժեղանում է։ Պատճառը հայերին տրվող արտոնություններն էին։
Հետաքրքիր է հետեւյալ փաստը. կայսերական հրամանով՝ բոլոր օտարազգիներին խստիվ արգելված էր մուտք գործել Ֆիլիպիններ, բացի հայերից։ Ավելին, նրանք ոչ միայն ունեին ազատ ելումուտի իրավունք, այլեւ հովանավորվում էին տեղական իշխանության կողմից։ Այստեղ էլ կար ծանրակշիռ պատճառ՝ հայերը լավ, ազնիվ վաճառականներ էին, եւ նրանցից միայն շահ կարելի էր սպասել։
Մայիսն իրավացիորեն համարում ենք մեր հաղթանակների ամիսը։ 1918թ. մայիսին Սարդարապատի, Բաշ-Ապարանի. Ղարաքիլիսայի հերոսամարտերի շնորհիվ մեր ժողովուրդը արժանի հակահարված տվեց թվաքանակով ու զենքով գերազանցող թուրքական կանոնավոր բանակին ու վերականգնեց դարեր առաջ կորցրած պետականությունը…
Տպագրում ենք «Տիգրան Մեծ» աշխարհազորային ջոկատի հրամանատար, ազատամարտի վետերանների միության փոխնախագահ, «Տիգրան Մեծ» ռազմակրթական վարժարանի պետ, պահեստազորի գնդապետ Կորյուն Ղումաշյանի օրագրային գրառումներից փոքրիկ պատառիկներ, որոնք, հեղինակի բնորոշմամբ, իր կյանքի ամենից կարեւոր հատվածի վավերագրությունն են։
Օլիվեր Կրոմվելը (1599□1658) պատմական նշանավոր դեմք է։ Գլխավորելով 17□րդ դարի Անգլիական բուրժուական հեղափոխությունը եւ 1653□ին իր ձեռքը վերցնելով երկրի իշխանությունը, նա խորը հետք թողեց Անգլիայի եւ համաշխարհային պատմության ողջ ընթացքի վրա։
Կրոմվելն իր հետքն ունի նաեւ հայ-անգլիական առնչություններում։ Խոսքը, մասնավորապես, վերաբերում է այն տեղեկությանը, որ վաղուց ի վեր շրջանառվում է պատմական գրականության մեջ՝ տեղի տալով ամենատարբեր մեկնաբանությունների։
Հնագիտությունն, իհարկե, ամենևին էլ այնքան հետաքրքիր չէ, ինչքան կարող է թվալ Ինդիան Ջոնսի ոդիսականի երկրպագուներին: Եւ այդուհանդերձ, ժամանակ առ ժամանակ այստեղ էլ են ի հայտ գալիս զարմանալի և նույնիսկ ցնցող հայտնագործություններ, որոնք կարող են գլխիվայր շրջել պատմության մասին սովորական պատկերացումները: Օրինակ՝…
Հայրենաշունչ խոսքն է նաեւ, որ հային հայ է պահել, զինվորին տարել մարտի, պատանու հոգում վառել հայրենասիրության կրակներ, դարձել սերունդների ուղեկիցը՝ լույս տալով նրանց ճանապարհին։ Այդ խոսքն ասվել է ամենատարբեր առիթներով՝ ճակատամարտից առաջ, հայրենաշեն որեւէ գործ ձեռնարկելիս, այն դժվար պահերին, երբ պետք էր ոգեւորել մարդկանց՝ համախմբելու, զորացնելու նրանց ուժը։ Նման խոսքերը չեն հնանում, մշտապես մնում են հրատապ, արդիական, եւ դրանում է նրանց կենսունակությունը։
