Language:

  • Հայերեն
  • Русский
  • English

Պատմության էջերից

ՇՆՈՐՀԱԿԱԼՈՒԹՅՈՒՆ, ԶԻՆՎՈ՛Ր

Տարերային աղետներից տուժածներին առաջինը օգնության են հասնում զինվորականները։ Բացառություն չէր նաեւ 1988թ. դեկտեմբերի 7-ի ավերիչ երկրաշարժը, որի հետեւանքների վերացմանը մասնակցած զինվորականների վիթխարի գործունեությունից ընթերցողի ուշադրությանն ենք ներկայացնում մի քանի դրվագ։
…Աղետից հետո առաջին հրամանը, որը տվեց սահմանապահ զորամասի հրամանատար փոխգնդապետ Վ. Ֆեոդորովը, չի նշված ոչ մի կանոնադրության մեջ՝ «Անմիջապես փրկեք երեխաներին»։ 1-2 րոպե անց սահմանապահները մանկապարտեզի շենքում էին, որը գտնվում էր զորանոցի հարեւանությամբ։ Վայրկյանների ընթացքում սահմանապահ մարտիկները, նախքան տանիքի փլվելը, դուրս են հանում բոլոր՝ 250 երեխաներին էլ եւ փրկում վերահաս աղետից։

ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ ՄԵԾ ՀԱՅՐԵՆԱԿԱՆԻ ՏԱՐԻՆԵՐԻՆ

Հայրենական Մեծ պատերազմ շրջանից զորակոչվել է 4501 հոգի, որոնցից 2318-ը զոհվեցին ահեղ մարտերում:
Պատերազմի սկզբին շրջանը պաշտպանության ֆոնդին նվիրեց ոսկե եւ արծաթե իրեր, փոխառության պարտատոմսեր, մթերք: 1941թ. շրջանի կոմերիտականները «Հայաստանի կոմերիտմիություն» տանկային շարասյան կառուցման ֆոնդին նվիրեցին 10.000 ռուբլի եւ 20.000 ռուբլու փոխառության պարտատոմսեր:

Հրազդանի շրջանից ռազմաճակատ է զորակոչվել 2541 հոգի, զոհվել կամ անհայտ կորել են 1126-ը:
Թիկունքից ռազմաճակատին մեծ օգնություն են ցույց տվել շրջանի դպրոցները: Հրազդանցիները` չնայած սուղ վիճակին, իրենց ուժերի ներածին չափով ամեն ինչ անում էին գործող բանակին դրամով, սննդամթերքով, հագուստով օգնելու համար:

ՀԵՏԱԽՈՒԶՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԱԿԱՀԵՏԱԽՈՒԶՈՒԹՅՈՒՆԸ

Կովկասում հակառուսական ուժերի ընդհանուր ղեկավարությունն իրականացնում էր Թուրքիայում Գերմանիայի դեսպան Հանս ֆոն Վանգենհեյմը: Նրա առաջարկով վրացական կոմիտեի հետ տարվող աշխատանքները ղեկավարում է Վ. ֆոն Շուլենբուրգը: Նա կարողանում է կազմակերպել 750 հոգուց կազմված կամավորական ջոկատ եւ փորձում է վերականգնել կապերը Անդրկովկասում մնացած գործակալների հետ:
Կ. Պոլիս են գործուղվում վրացական «Անկախության կոմիտեի» անդամներ Միխայիլ Ծերեթելին, Վառլամ Չերքիզիշվիլին, Գեորգի Մաչաբելին, Լեո Կերեսելիձեն եւ այլք:

ՀԵՏԱԽՈՒԶՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԱԿԱՀԵՏԱԽՈՒԶՈՒԹՅՈՒՆԸ

Վերջին տարիներին հրատարակվել են ուսումնասիրություններ, որոնք ներկայացնում են հայկական հետախուզության եւ հակահետախուզության գործունեությունը Հայաստանի Առաջին Հանրապետության տարիներին (1918-1920թթ.)։ Սակայն Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին ռուս-թուրքական ռազմաճակատում հակամարտող երկրների հատուկ ծառայությունների գործունեությունը լուսաբանող ամփոփ աշխատություն հայտնի չէ։