Ճակատագրեր
Արարատի մարզի Արմաշ գյուղում է ապրում ազատամարտիկ Վալերի Սարգսյանը։ Մինչ տուն հասնելը համագյուղացի Տիգրանը փորձում է ներկայացնել Վալերիին.
-Հերոս է, իսկական հերոս, նրա մասին լեգենդներ են պատմում, պատերազմի ժամանակ ադրբեջանցիները մեծ գլխագին են նրա համար խոստացել։
Օրերս ռազմածովային նավատորմի առաջին կարգի կապիտան Վրեժ Հովհաննիսյանը նշեց իր 80-ամյակը: ՀՀ վետերանների միությունում հավաքվել էին շատերը՝ մեծարելու, պատվելու անվանի ծովայինին: Բազմաթիվ պատվոգրերի և շնորհակալագրերի կողքին Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանի անունից ևս պատվոգիր հանձնվեց՝ հայրենասիրական դաստիարակության գործում ունեցած մեծ ավանդի համար:
Լրացավ ՀՀ ՊՆ Վ. Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտի թանգարանի պետ, պահեստազորի գնդապետ Գևորգ Միսակյանի ծննդյան 80-ամյա հոբելյանը: Ռազմական ինստիտուտի անձնակազմի անունից շնորհավորում ենք մեր սիրելի հոբելյարին՝ մաղթելով ամուր առողջություն, ուժ ու կորով՝ շարունակելու հայրենանվեր իր գործունեությունը:
Արդեն 67 տարի է, ինչ լռել են հրանոթները, 67 տարի է անցել այն օրից, երբ հաղթանակած բանակի զինվորը Ռայխստագի վրա բարձրացրեց հաղթանակի դրոշը և հրդեհից մրոտված պատի վրա գրեց՝ «Հաղթանակ»…
Ինչքան տարիները հեռացնում են մեզ այդ նշանավոր օրվանից, այնքան ավելի ենք զգում հաղթանակի նշանակությունը, այնքան անհրաժեշտություն է զգացվում պատմելու հերոսների մասին, որոնք կռեցին Մեծ հաղթանակը։
Այդպիսի հերոսներից էր Բարդուղ Պետրոսյանը։
Մեր Դավթաշեն գյուղում Սամվել Գեւորգյանի մասին խոսում էին յուրահատուկ հարգանքով ու սիրով դեռեւս այն ժամանակվանից, երբ նա 24-25 տարեկան տղա էր։ Պատմում էին, որ Սամվելը համարձակ է, սկզբունքային, արդար, բարի, ընկերասեր, ուժեղ… Ես՝ 9-10 տարեկան տղա, մտածում էի, որ կմեծանամ ու Սամվելի նման կդառնամ։ Տարիներ անցան։ Հետո ես տեսա Սամվելին գյուղի հուշաղբյուրի մոտ։ Այդ տեսարանը հիշում եմ ամենայն մանրամասնությամբ։ Ահագին մարդ էր հավաքվել։ Կենտրոնում Սամվելն էր՝ բարձրահասակ, լայնաթիկունք, խրոխտ, հպարտ, ոգեշունչ…
Լոռեցիների բնորոշումը տվել են հենց իրենք՝ լոռեցիները, ու տվել են հանճարեղորեն: Այլ կերպ չէր էլ կարող լինել, որովհետև այդ բանն արել են հանճարեղ մարդիկ՝ Հովհաննես Թումանյանը և Հրանտ Մաթևոսյանը: Ըստ նրանց՝ լոռեցիները ոչ միայն գյուղացի Համբոն («Գիքորը») ու անճար Սիմոնն են («Աշնան արև»), այլ նաև իր տարածքը մտած թուրք համբավավոր ավազակին շանսատակ անող Չատին (Հովհ. Թումանյան, «Գրազը»), Ծմակուտից մինչև Ղազախ ոտնատակ տվող, իր չափն անցնող քոչվորի դեմքին մտրակ շառաչեցնող Իշխանը (Հրանտ Մաթևոսյան «Աշնան արև»):
Անհատի պաշտամունքի տարիներին հայ ժողովուրդը ևս անմասն չմնաց այդ բռնաճնշումներից: Գնալով նոսրանում են այն մարդկանց շարքերը, ովքեր ահարկու, դժնդակ ու անմարդկային օրեր են ապրել ստալինյան «մահվան ճամբարներում»:
Սահում են տարիները, գաղտնազերծվում են պատմության փակ արխիվները: Եվ այսօր բռնադատվածների ժառանգներն են խռով հոգու մղումով «պեղում» դրանք:
ՀՀ զինված ուժերի շարքերում ծառայում են նաև բռնադատվածների ժառանգները, հսկում իրենց նախնիների երազած անկախ հայրենիքի սահմանները: