Հոգևոր-մշակութային
Սիրիայում հայերի ներկայությունն ունի հազարամյակների պատմություն։ Հայերը Սիրիայում (պատմական Ասորիք) բնակություն են հաստատել վաղնջագույն ժամանակներից։ Հայոց հզոր Տիգրան Բ Մեծ արքայի օրոք Ասորիքի զգալի մասը որոշակի ժամանակահատվածում (մ.թ.ա. 80-60-ական թթ.) ընդգրկվել է հայկական տերության կազմում։
Տարիներ առաջ, երբ դեռ ՀՀ ԶՈՒ Երեւանի կայազորի Սպայի տան գրադարանում էի աշխատում, հիշում եմ՝ օր չկար, որ մշակութային այս օջախը չթնդար խրոխտ պարեղանակներից…
Չկա արվեստի, գիտության, տեխնիկայի մի ասպարեզ, որտեղ հայերը նշանակալի ներդրում չունենան կամ չլինեն առաջինը՝ հայտնագործողն ու գյուտարարը։ Ահա այդպիսի նշանավոր գիտնական է մեր հայրենակից Ալեքսանդր Քեմուրջյանը, որի մասին ուզում ենք պատմել «Հայ զինվորի» ընթերցողներին։
«Աստծու սպառազինությամբ, մեր մեջքը գոտեպնդած ճշմարտության Ավետարանով, հագած արդարության զրահը, մեր ոտքերը ամրացրած խաղաղության Ավետարանի պատրաստությամբ… հավատի վահանով, փրկության սաղավարտով ու Հոգու սուսերով, որ Աստծու խոսքն է, որպեսզի կարողանանք չար օրում դեմ կանգնել չարին…» (հմմտ. Եփես. Զ 13-17)։
1920 թվականին Արևմտյան Հայաստանի Մարաշ քաղաքից Բաղդիկյանների ընտանիքն ստիպված էր հեռանալ և հաստատվել Լիբանանում։ Գաղթի ճանապարհը շատ դաժան էր։ Ընտանիքը ոտքով հաղթահարում է հազարավոր կիլոմետրեր։
