«Հայ զինվոր» թերթի առաջին համարները թերթելիս ուշադրությունս գրավեց մի տպավորիչ լուսանկար՝ ազատամարտիկը գրկել է զինվորական համազգեստով մի փոքրիկի։ Այդ նկարն արվել էր մեր բանակի կազմավորման-ձևավորման սկզբնական օրերին, ու ես ակամա զուգահեռ անցկացրի լուսանկարի այդ փոքրիկի ու մեր բանակի միջև. նրանք գրեթե հասակակիցներ են։ Իսկապես որքա՜ն արագ է թռչում ժամանակը. ասես երեկ լիներ, երբ կամավորական ջոկատներում կռվող խենթ ու նվիրյալ տղաների ջանքերով ստեղծվեց մեր բանակը։ Բանակի անցած փառահեղ, բայց դժվարին, կորուստներով լի ճանապարհը մտաբերեցի…

Այլևս մեր շարքերում չէ Արցախ (Դալտոն) Բունիաթյանը։ Միշտ էլ դժվարությամբ է ընկալվում բժշկի կորուստը, չես հավատում, որ բազմաթիվ մարդկանց ցավը ամոքող, կյանքեր փրկած մարդն էլ կարող է հանձնվել, անողոք ժամանակի զոհը դառնալ։ Բժիշկ Բունիաթյանի կորուստն առավել ցավալի է այն հարյուրավոր ազատամարտիկների, զինվորների համար, որոնց նա առանց հապաղման վիրահատում էր հենց ռազմադաշտում։ Նա իր գործն անում էր չափազանց բարձր մասնագիտական վարպետությամբ, ինչի շնորհիվ էլ վիրավորների, բուժվողների ճնշող մեծամասնությունը վերադառնում էր շարք և շարունակում էր ազատագրական պայքարը։

Կամոն բնիկ չարդախլվեցի է։ 1988-ի բռնագաղթից հետո Կիսլովոդսկում է բնակվում ընտանիքով։ Հաճախ է գալիս Հայաստան՝ հարազատներին տեսակցության։ Հայրենիք, հայրենի հող, ծննդավայր. այս հասկացությունները Կամոյի համար բարձրագույն արժեքներ են, որ հորից է ժառանգել. Սմբատ Ավագյանը նահապետական առաքինությունները սրբությամբ պահպանող ընտանիքի զավակ է եղել։ Եվ ահա այդ մարդը օրերով, շաբաթներով պրպտել է արխիվները, շրջել բարեկամների, ազգականների դռները, մանրամասն տեղեկություններ հավաքել իր տոհմի մասին՝ լուսանկարներով ու կենսագրական տվյալներով, կազմել հուշամատյան և պատգամել զավակներին, որ այն իր մահից հետո պահպանեն որպես սուրբ մասունք, որ իր թոռներն ու ծոռներն իմանան, որ տոհմածառի արմատի զորության մեջ է ընտանիքի, գերդաստանի, տոհմի հարատևության գաղտնիքը։

Ես չգիտեի, որ Մյասնիկին հարազատները և մտերիմները Միրո են ասում։ Նրա հետ ծանոթացել էի Երևանի անասնաբուժական-անասնաբուծական ինստիտուտում սովորելու տարիներին։ Մեր ծանոթությունը ընկերության վերածվեց քիչ ավելի ուշ, երբ պարզեցինք, որ երկուսիս երակներում էլ մշեցու արյուն է հոսում։

Արդեն մեկ տասնամյակից ավելի է, ինչ մեր հանրապետությունում հիշարժան օրերի շարքում հունիսի 29-ը նշվում է որպես Անհայտ կորած ազատամարտիկների հիշատակի օր։ Ամեն տարի նույն օրը չմարող ցավն ու վիշտը հարազատներին, ընկերներին, բարեկամներին, ինչպես նաև հանրապետության ղեկավարությանն ու բանակի հրամանատարությանը դարձյալ բերում է Եռաբլուր` հարգանքի տուրք մատուցելու անհայտ կորած ազատամարտիկների հուշակոթողին։

Քսան տարի առաջ` 1992 թվականի հունիսի 13-ին, «Երեւան» միացյալ կամավորական ջոկատի ուղղաթիռի անձնակազմը` Ռուբեն Բաղդասարյանը, Ատոմը, Սամվելը, Լեւոնը եւ մյուս տղաները, Մարտակերտի շրջանի Քոլատակ գյուղի երկնային բարձունք բարձրացան` կատարելու հերթական մարտական առաջադրանքը: Հակառակորդը մեծ ուժեր էր կուտակել` դիրքերը չհանձնելու վճռականությամբ: Ռուբիկը, որ ուղղաթիռի գնդացրորդն էր, առաջարկեց ուղղաթիռը հնարավորինս ցածր, արագ պտույտներով վարել, իսկ ինքը այդ ընթացքում շանթահարում էր ոսոխի շարքերը` նոսրացնելով դրանք: Ռուբիկը միշտ էլ օդային գրոհներում հաղթող էր, մարտական առաջադրանքը հպարտությամբ էր կատարում:

Մյասնիկ Գասպարյանը «Սասունցի Դավիթ» աշխարհազորային ջոկատի հիմնադիր անդամներից էր։ Աշոտ Մանուկյանի հրամանատարությամբ գործող «Սասունցի Դավիթ» ջոկատը մասնակցել է Արցախի և ՀՀ սահմանամերձ գոտիների պաշտպանության համար մղված մարտերին։
1992թ. մայիսին Մ. Գասպարյանն արժանացել է լեյտենանտի զինվորական կոչման։