Language:

  • Հայերեն
  • Русский
  • English

Ճակատագրեր

ՎՐԻԺԱՌՈՒԹՅԱՆ ՀԱՅ ՔՐՄԵՐԸ. ՍՈՂՈՄՈՆ  ԹԵՀԼԵՐՅԱՆ

Առաջին անգամ նա մահվան էր դատապարտվել 1915 թվականի մայիսի 24-ին։ Անգլիան, Ֆրանսիան, դաշնակից մյուս պետությունները պաշտոնապես հայտարարել էին, որ հայկական նախճիրներ հրահրելու համար պատերազմի ավարտից հետո անհապաղ պատասխանատվության պիտի ենթարկեն, մահապատժի դատապարտեն։
Պատժից խույս էր տվել։
Երկրորդ անգամ՝ 1920 թվականի հունվարի 13-ին, նրան մահվան էր դատապարտել Թուրքիայի գերագույն զինվորական ատյանը։
Պատժից խույս էր տվել, կեղծ անձնագրով հաստատվել էր Բեռլինում։ Միջոցներ էր մտմտում կուսակիցներին համախմբելու, իշխանությանը վերատիրանալու, Թուրանական անծայրածիր երկրի երազը իրականացնելու համար։
Երրորդ անգամ նրան մահապատժի էր դատապարտել հայ վրիժառուների Պատասխանատու մարմինը, որի կազմած «Սեւ ցանկ»-ում առաջինն էր։

ԳՈՒՐԳԵՆԻՆ ՀԻՇԵԼԻՍ...

Տարեց կնոջ դեմքից ասես տխրություն էր կաթում, իսկ ավելի ճիշտ՝ վիշտը կարծես խոր բնավորվել էր դեմքի խորշոմներում։ Կնոջ վեհ հայացքի խորքում, զգացվում էր, վիրավոր ու տառապած սիրտ է բաբախում։ Նորից ու նորից որդուն՝ Գուրգենին էր հիշել… Միակ արու զավակն էր, որի ներկայությամբ կյանքով էր լցվում ողջ տունը։
-Գուրգենս երազում էր ուսումը շարունակելու մասին, … -մի պահ լռեց տիկին Անահիտը՝ հայացքը սահեցնելով անորոշության տիրույթում, ապա շարունակեց: -Երեք երեխաներս էլ իրենց գեղանկարիչ հորից ժառանգել են նրբազգացություն, սեր գեղեցիկի հանդեպ։ Գուրգենս արվեստի սիրահար էր։

ԻՍԱԿՈՎ ԳԻՏՆԱԿԱՆԸ, ՔԱՂԱՔԱՑԻՆ ՈՒ ՀԱՅԸ

Հայ զորահրամանատար, գիտնական, գրող, Խորհրդային Միության նավատորմի ծովակալ, Խորհրդային Միության հերոս Հովհաննես Ստեփանի Իսակովը պատկանում է այն մարդկանց թվին, որոնց կյանքն անհամեմատ ավելի հարուստ է, քան նրանց մասին հյուսված իրապատում լեգենդները: Մեծ է նրա ավանդը խորհրդային նավատորմի` հատկապես Երկրորդ աշխարհամարտի ժամանակ Բալթյան և Սևծովյան նավատորմերի կազմավորման գործում: Ռազմական գործչից բացի, Իսակովը նաև գրող էր, գիտնական, քաղաքացի ու իր կյանքով դարձավ հայ և ռուս ժողովուրդների բարեկամության մի պայծառ դրսևորում:

«ՈՒԶՈՒՄ ԵՄ ԱՄՈՒՐ ԶԳԱՆՔ ՈՒ ԱՄՐԱՆԱՆՔ ՄԵՐ ՀՈՂՈՒՄ»

Կամո Ծատրյանը ծնունդով ԼՂՀ Մարտակերտի շրջանի Զարդախաչ գյուղից է: Սովորել է ավտոճանապարհային տեխնիկումում, ապա որպես վարորդ աշխատանքի անցել Արցախի մետաքսի կոմբինատում, որը հարեւան գյուղերի մասնաճյուղերն ապահովում էր կոմբինատի արտադրանքով:
1988 -ից հետո իրավիճակը կտրուկ փոխվեց, կյանքն ընկավ իր բնականոն հունից: Ադրբեջանցիների հետ սահմանակից հայկական տարածքներում օդը շիկացած էր, ազգային հողի վրա բախումները դառնում էին ավելի հաճախադեպ: Ենթադրվող պատերազմի առաջին շունչը Կամոն զգաց, երբ մեքենայով Կիրովաբադի (Գյանջա) ճանապարհով գնում էր Հայաստան:

ԳԻՐ ԱՊՐՈՂԱՑ

Նախշուն Ներսիսյանի հետ զրուցելիս արդեն որոշ չափով ծանոթ էի Ներսիսյանների պատմությանը, սակայն ծանոթությունը այս ընտանիքի յուրաքանչյուր անդամի հետ մի նոր պատմություն է, մի նոր բացահայտում` կապված մեր երկրին ու բնօրրանին, մեր դարավոր պատմության ներկային ու անցյալին: Եվ նորից ու նոր հասկանում ես, որ երկրի, ժողովրդի պատմությունը բաղկացած է այնտեղ ապրող մարդկանց, ընտանիքների մաքուր, ճշմարիտ ապրած կյանքերից…

ԻՄ ՎՐԵԺ ԻՄ ԹՈՌ ՊԻՏԻ ԼՈՒԾԵ

Շատ հայրենազրկված հայերի նման Մամիկոն Կալոյանի պապ մշեցի Աբգարն էլ չէր կարողանում մոռանալ իր կորսված ծննդավայրը: Նրա արյան մեջ կարոտի հետ մինչ ի մահ եռում էր վրեժի կրակը: Քանի դեռ ուժը տեղն էր, մտածում էր՝ կգա հարմար պահը, եւ ինքը կառնի վրեժն անաստված թուրքից: Սակայն այդ առիթը չներկայացավ՝ նա մեռավ կարոտն ու վրեժի անթեղված կրակը սրտում: Մեռնելուց առաջ այն պատգամեց իր թոռանը՝ Մամիկոն Կալոյանին: Հայրն այդ պատգամը փոխանցեց Մամիկոնին. «Իմ վրեժ իմ թոռ պիտի լուծե»:

ՎԱՍՏԱԿԱԾ   ՀԱՆԳԻՍՏ

Կապիտան Դերենիկ Շագոյանին այլեւս չենք տեսնի պաշտպանության նախարարության վարչական համալիր մտնելիս: Նա իր պարտքը հայրենիքի հանդեպ ամբողջությամբ կատարեց եւ այժմ արդեն անցնում է վաստակած հանգստի: Քիչ է պատահում, որ զինվորականը նույն տեղում ծառայի ավելի քան քսան տարի: