Ինձ միշտ ապշեցրել է հայ մարդու մշակութային բնատուր հղկվածությունը։ Հայ պարզ, կրթություն չունեցող գեղջուկը հակված է դեպի բարձր արվեստը, հարգանք ունի բարձր արվեստի հանդեպ։ Հենրիկ Մալյանի «Եռանկյունի» ֆիլմում մի շատ բնորոշ տեսարան կա. դարբինները ինչպիսի՜ խորին ակնածանք ունեն փոքրիկ տղայի ջութակից հնչած երաժշտության հանդեպ, քանի որ «ան գիտությունով կչալե»։ Այդպես է՝ մենք գիտություն, գիրք, արվեստ, մշակույթ սիրող ենք։

«Աֆղանցիներին»՝ բարձրահասակ ու թիկնեղ այս տղաներին հեշտ է զանազանել հազարի մեջ, կամ ինչպես ժողովուրդն է ասում՝ հեռվից ճանաչել։ Նրանք դեռեւս ամուր ու կորովի տեսք ունեն, թեեւ նրանցից շատերի քունքերը վաղուց սպիտակել են։ Շաբաթն առնվազն մեկ անգամ, հատկապես աշխատանքից ազատ օրերին, նրանք հավաքվում են Պուշկինի փողոցում գտնվող իրենց միության գրասենյակում՝ միմյանց տեսնելու, միմյանցից տեղեկանալու… Բայց, միեւնույն է, «աֆղանցի» վետերանների նման ամեն մի հանդիպում զուտ նրանց հուզող, այսպես ասած, առտնին խնդիրներից աննկատ վերածվում է պետությանը, հատկապես բանակին վերաբերող հարցերի քննարկումների։

Մեկ ամիս առաջ որդուս՝ Արմեն Սարգսյանին, ճանապարհեցինք ծառայության։ Իսկ այսօր գնում ենք մասնակցելու երդման հանդիսավոր արարողությանը։
Դեպի զորամաս ձգվող երկար ու ձիգ ճանապարհը թվում էր անվերջ ու անսահման։ Ընկել էի անցյալի հուշերի ու մտորումների գիրկը։ Փորձում էի վերհիշել անցած այն 20 տարիները, թե ինչպես մեծացավ որդիս։ Մեծացավ, հասունացավ, ավարտեց Երեւանի ճարտարագիտական համալսարանը եւ պատրաստակամություն հայտնեց ծառայելու հայրենիքին։ Զինվորագրվեց ու գնաց իր պարտքը կատարելու։

Կոտայքի մարզի Մրգաշեն գյուղում են ապրում Մկրտչյանները։ Օրերս նրանք գնացել էին N զորամաս՝ մասնակցելու իրենց որդու՝ Նաիրի Մկրտչյանի զինվորական երդման արարողությանը։ Նաիրին Մոսկվայում է ապրում, սակայն վերադարձել է Հայաստան, որպեսզի հայրենիքին իր պարտքը տա։
-Ճանապարհը երկար էր, մենք՝ անհամբեր։ Ու ճանապարհը տասն անգամ երկար թվաց մինչեւ հասանք զորամաս, առաջին զինվոր թոռս է,- հպարտություն, կարոտ, հուզմունք իրար խառնած՝ պատմում է զինվոր Նաիրիի տատիկը՝ Գյուլնազ Մկրտչյանը։

Հենց տառերը ճանաչեցի, սկսեցի բանաստեղծություններ գրել։ Դա տեւեց մինչեւ 69 թիվը։ Երեսուն տարեկան էի՝ դեռ շարունակում էի բանաստեղծություն գրել։ Բայց երաժշտության նկատմամբ երկյուղած, ջերմեռանդ սերը, որ ժառանգել էի ծնողներիցս, անանցողիկ էր։ Բարեբախտաբար, մեր տանը հնչել է նաեւ դասական երաժշտություն՝ Շոպեն, Շուբերտ, Բեթհովեն… Մի օր մայրս ինձ ուղարկեց բանվորական ակումբ, որ տուն կանչեմ հորս (երրորդ թե չորրորդ դասարանում էի այդ ժամանակ)։ Հայրս դաշնամուր էր նվագում։ Նա վեր կացավ տեղից… Ես նստեցի դաշնամուրի մոտ… Էդ օրվանից ես դաշնամուրի մոտ եմ, նվագում եմ ուղեղումս պտտվող մեղեդիները։

Սպայակազմը պետության ողնաշարն է: Այն ամուր է եւ ուղիղ այնքան, որքան նրա սպայակազմը: Որեւէ երկրի ողնաշարը ջարդելու մի ճանապարհ կա` ոչնչացնել սպայակազմը: Սա նշանակում է, որ դուք մտավորականության այն թեւն եք, որ թշնամու առաջին թիրախն է: Այսպիսով, դուք եք հայրենիքի առաջին պատվարը, եւ մենք` իշխանություն ու ժողովուրդ, գիտենք դա: Գիտենք եւ ձեզ համար պատրաստ ենք անելու հնարավորն ու անհնարինը: Առաքելություն իրականացնելու առումով դուք մեր հասարակության ամենապատրաստված շերտն եք` թե՛ հոգեբանորեն, թե՛ գիտելիքներով, թե՛ ֆիզիկապես: Եթե չեք, պետք է դառնաք:

ՀՀ ռազմաքաղաքական խնդիրներն ու մարտահրավերները անխուսափելիորեն պարտադրում են մեզ ազգային բանակը համալրել արդի միջազգային պահանջները բավարարող, բազմակողմանիորեն զարգացած, մասնագիտական հարուստ գիտելիքներով օժտված սպաներով: Մեր երկրի ռազմաուսումնական բարձրագույն հաստատությունները հաջողությամբ լուծում են այդ խնդիրը, պատրաստում են զինված ուժերին անհրաժեշտ բարձրակարգ մասնագետներ: Սակայն սպայի կայացման հիմնական փուլն սկսվում է ռազմական բուհն ավարտելուց հետո` ծառայության ընթացքում: