Հոգևոր-մշակութային
-1991թ. վերջն էր։ Հատուկ հանձնարարությամբ մեկնել էինք Արցախ,- պատմում է Իգոր Սարգսյանը:- Ապրում էինք Քարինտակ գյուղում, գյուղապետ Վաղարշակ Առուշանյանի եղբոր տանը։ Արդեն լուսանում էր, երբ հանձնարարությունը կատարած վերադարձանք Լիսագորից։ Հոգնած էի, աչքերս փակվում էին, սակայն երբ պատուհանից դուրս նայեցի, ականատեսը դարձա զարմանալի, անբացատրելի մի տեսարանի:
Թեեւ ընդունված է պայմանականորեն «Եհովայի վկաներին» աղանդ կոչել, սակայն իրականում այն հերետիկոսություն է։ Աղանդը Եկեղեցու վարդապետության սկզբունքներից շեղված մի շարժում է, իսկ հերետիկոսությունը՝ այդ մոլորության մեջ հարատեւումն է, որով որեւէ կրոնական խմբակ ամբողջովին հակառակվում է նաեւ Քրիստոսի Սուրբ Եկեղեցու փրկագործ դավանական ճշմարտություններին։
«Եհովայի վկաներ» կազմակերպությունը 5-րդ դարում Եկեղեցու դեմ ծառացած արիոսական հերետիկոսության վերածնունդն է (արիոսականները ուրանում էին Հիսուս Քրիստոսի Աստվածությունը)։
Մութը ծավալվում է ասես ծխի քուլա,
Գալար-գալար իջնում մեծ քաղաքի բեմին
Ու աստղերն են թարթում այդ պերճ բեմի վրա,
Հսկա լուսարձակներ` քո համերգի շեմին
Սահման պահող այդ շենում էր ապրում Գոհար մայրիկը։ Ապրում էր միայնակ։ Երկու աղջիկ ու մեկ տղա ուներ։ Ամուսնու հետ իրենց արդար վաստակով երեքին էլ բարձրագույն կրթություն էին տվել։ Ուսումն ավարտելուց հետո ամուսնացել, մնացել էին Երեւանում։ Ամուսնու մահից հետո տղան, աղջիկները համոզեցին, Երեւան բերեցին, սակայն մի քանի ամիս հետո նորից վերադարձավ հայրենի գյուղ։ Հարսի, փեսաների հասցեին` տրտունջի ոչ մի խոսք, ոչ մի բողոք։
-Ստեփանակերտից գնում էի Հադրութ, որտեղից էլ պետք է հասնեի Տումի,- պատմում է Արմեն Հայրապետյանը։ -Սարուշեն գյուղի մոտ ճանապարհի եզրով քիչ կորացած մի տատիկ էր դանդաղ քայլում` փոքրիկ մի կապոց ձեռքին։ Մեքենան արգելակեցի։
Առանց երկմտելու կարող ենք ասել, որ՝ այո՛, փառասիրությունը մեղք է` այն էլ` մահացու, քանի որ զավակն է հպարտության, իսկ հպարտությունը՝ գլուխը բոլոր մեղքերի, որոնք մարդուն տանում են հավիտենական կործանման: Փառասիրությունից ծնվում են փողասիրությունը եւ ցանկասիրությունը: Մեղքի այս երկու ծառերից էլ ճյուղավորվում են սնափառությունը, նախանձը, ատելությունը, բարկությունը, որոնք էլ իրենց հերթին ծնում են անհամար կրքեր: Փառասեր մարդը չի կարող երջանիկ ապրել, որովհետեւ նա անհանգստանում է միայն իր փառքի համար եւ արհամարհում է մյուսներին:
– Վաչիկը հին կռվող է,- ասացին,- լա՜վ կռվող է։ Մասնակցել է բոլոր մարտերին։ Եթե վիրավոր ու ապաքինվելիս է եղել (իսկ վիրավորվել է երեք եւ կոնտուզիա է ստացել երկու անգամ), դադարներ են եղել նաեւ ռազմաճակատներում, կամ՝ դիրքային մարտեր։ Ու դեռ լրիվ չապաքինված, գլխավորել է իր դասակը Մարտակերտում՝ Բաշ Գյունեփայայից մինչեւ Ղազանչի, Ճիլոտից՝ Հեռուստաաշտարակ, Աղդամից՝ Ֆիզուլի, Ջաբրայիլից՝ Ժդանով…