Կրակահերթ է, հրո շքերթ է, Գայլը ոռնում է, փախչում է չուն, Արյունն է ծորում, ցավում է վերքը, Բայց նա բարձունքից չի՛ նահանջում։ Հետեւում գյուղն է, իր սուրբ մատուռն է, Ինքը սահմա՛նն է հայրենիքի, Հսկում է՝ որպես իր Մեծ Տան դուռը՝ Ուր ամեն ոսոխ պիտի ծնկի։ Շունչն է ծանրանում, բայց դեռ կարող է Վերջի՛ն լարումով հարվածը […]

Մովսես Խորենացին 5-րդ դարի հայ դպրության խոշորագույն ներկայացուցիչն է, ազգային պատմագրության հայրը, որին կոչել են նաեւ Պատմահայր, Քերթողահայր։ Գլուխգործոցն է «Հայոց պատմություն» երկը։
Հանրագիտարանային այս տվյալները, շատ բան ասելով Խորենացու մասին, այնուամենայնիվ՝ բավարար չեն այդ մեծագույն հայի անձի ու գործի քիչ թե շատ լիարժեք ներկայացման համար։ Փորձենք որոշ չափով լրացնել այդ բացը։

Շտաբի պետ փոխգնդապետ Կարեն Սերոբյանը, բնութագրելով լավագույն զինվորներին, գովեստի խոսքեր «չխնայեց» հատկապես սերժանտ Արգիշտի Մակարյանի հասցեին. «Բանիմաց է, հայրենասեր, օրինակելի զինծառայող»։ Արգիշտին պատմում է իր ծննդավայրից, իր մանկությունից.
…Մեր գյուղը կոչվում է Չինարի` հսկա ծառի անունով։ Ծառը ծերացել է, սակայն գեղեցիկ է, հպարտ, նաեւ խորախորհուրդ` մոմի ծխից սեւացած ու մոմի լույսերից բոցկլտացող իր դարավոր փչակով։

Գագիկ թոռան զոհվելուց 10 օր անց մահացավ Սեդրակ պապը։ Արփիկ տատը ապրեց եւս տասը տարի, սակայն պատահականությամբ, թե նախախնամության կամքով մահացավ նույն ամսին՝ դեկտեմբերին։ Նրանք Զանգեզուրի Տեղ գյուղի ծնունդ էին ու տեղափոխվել-ապրում էին Գորիս քաղաքում։
Աշխարհ բերեցին 5 երեխա` 4 աղջիկ` Աստղիկ, Սեդա, Սվետա, Ալլա եւ մեկ արու զավակ՝ Ստեփան։ 15 թոռ եւ նույնքան էլ ծոռներ ունեն։

Արդ, ողջ առաքինության հիմքը խոնարհությունն է, եւ բոլոր սուրբերը խոնարհությամբ են հաճո եղել Աստծուն։ Ինչպես Աբրահամն էր խոնարհվում եւ ասում. «Ես հող եմ ու մոխիր» [Ծն. ԺԸ 27], դրա համար նահապետների գլուխ եղավ։ Այսպես ու Դավիթն էր ասում. «Ես որդ եմ ու ոչ մարդ, նախատինք եմ մարդկանց համար» [Սաղմ. ԻԱ 7], դրա համար Աստծուց մարգարեության շնորհ ստացավ եւ կանչվեց ժողովրդին թագավորելու։ Այսպես եւ Եսային էր ասում. «Վա՜յ ինձ, որովհետեւ պիղծ շուրթեր ունեմ» [Ես. Զ5], դրա համար աստվածաբան կոչվեց մարգարեների մեջ։

1991 թվականն էր, ես դեռ ոչ մի առիթ չէի ունեցել լսելու Աստծո փրկության խոսքը։ Մի օր մեր տանը նստած էինք մեծ եղբորս ու հարեւանի երկու աղջիկների հետ, որոնցից մեկը պատմության ուսուցիչ էր, մյուսը՝ գրադարանավարուհի, ու տարբեր թեմաների շուրջը զրուցում էինք։ Չգիտեմ ինչու զրույցի վերջում հարց բարձրացավ Աստծո գոյության մասին։ Յուրաքանչյուրս հայտնում էինք մեր անձնական կարծիքները։ Ես ու պատմության ուսուցչուհին ընդունում էինք, որ Աստված կա, իսկ եղբայրս ու գրադարանավարուհին պնդում էին, որ Աստված գոյություն չունի։

Մի աշխարհական ականատես եղավ մի քահանայի, որ շնությամբ էր զբաղվում, սակայն երբ հաջորդ օրը քահանան պատարագ էր մատուցում, հույսով, առանց երկմտելու գնաց նրա մոտ եւ նրա ձեռքով հաղորդվեց։ Եվ հաղորդությունից հետո քահանային աղաչում էր, որ իր բորոտությամբ վարակված ճակատը խաչակնքի, ինչը երբ արեց, բորոտությունը կեղեւի պես ընկավ, եւ ճակատն առողջացավ։