Ամեն մարդ պետք է հնազանդվի պետական իշխանություններին, որովհետև առանց Աստծու թույլտվության իշխանություն չի կարող լինել, և գոյություն ունեցող իշխանություններն Աստծուց են կարգված։ Ով հակառակվում է իշխանությանը, Աստծու հրամանին է հակառակվում, և հակառակվողներն իրենք իրենց դնում են դատապարտության տակ։ Իշխողները վախ չեն պատճառում բարիք գործողներին, այլ չարագործներին։ Ուզո՞ւմ ես չվախենալ իշխանություններից՝ բարի՛ք գործիր և գովասանք կլսես նրանից, որովհետև նա Աստծու պաշտոնյան է՝ քո բարիքի համար կարգված։ Իսկ եթե չար գործ անես՝ վախեցի՛ր նրանից, որովհետև զուր տեղը չէ՛, որ սուր է կրում. որպես Աստծու պաշտոնյա՝ նա բարկությամբ է դատում և պատժում չարագործներին։

Հակարի գետի Հոչանց և Շալուա վտակների միջանկյալ սարալանջերի վրա են գտնվում Քաշաթաղի շրջանի մի քանի գյուղեր, որոնցում ազատագրվելուց հետո հայտնաբերվել են պատմական հուշարձաններ՝ հաստատելով տարածքի դարեր ի վեր հայկական լինելը: Եթե նույն սարալանջերի աջ ու ահյակ ընկած նմանատիպ տարածքներում պահպանվել են եկեղեցիներ՝ կանգուն կամ կիսավեր, ապա այս մասում միայն խաչքարերի ու տապանաքարերի բեկորներ են մնացել՝ այն էլ թուրքա-քրդաշեն տների ու այլ կառույցների պատերի մեջ: Հիմնահատակ քանդվել է մինչև 1918 թվականը տարածքում գոյատևած միակ հայկական բնակավայրի՝ Ալիղուլիի/այժմ՝ Ղազարապատ/, եկեղեցին. գյուղում մի քանի տապանաքարի մնացորդներ են պահպանվել: Հարևան Գողթանիկ/Փիրջահան/ գյուղում մոտ մեկ տասնյակ խաչքար ու տապանաքարեր են պահպանվել՝ հատված ու բեկորների վերածված, դարձյալ հանված պատերի միջից:

Կայսր.- Եվ այսպես, թարգմանիչ, ի՞նչ է պահանջում գերմանների առաջնորդը։
Թարգմանիչ.- Անտիկ աշխարհի կործանումը, ձերդ մեծություն։
Եվ որ մենք ստորագրենք կապիտուլյացիան։
Գերմանների առաջնորդ։- Յավո՛լ։
Կայսր.- Ի՞նչ է դա նշանակում։
Թարգմանիչ.- Ստորագրեք, ասում է, կապիտուլյացիան։
Կայսր.- Ի՛նչ լկտիություն։ Իսկ ի՞նչ կլինի, եթե ստորագրենք։
Թարգմանիչ.- Աշխարհը կկործանվի, ձերդ մեծություն։
Գերմանների առաջնորդ.- Յավո՛լ։

Ինչ-որ մեկը հաղորդում է Բեռլինից. ռուս զինվորի հսկողությամբ փողոցով քայլում են մեկ դյուժին ցնցոտիավոր գերիներ, որոնք գուցե ժամանել են հեռավոր որեւէ ճամբարից։ Երիտասարդ ռուսը, հավանաբար, նրանց պետք է հասցնի աշխատանքի վայրը։
Թե ուր է նա իրենց տանում, գերիներից ոչ ոք չգիտե, ինչպես ոչ ոք չգիտե իր ապագայի մասին։ Նրանք ուրվականներ են, որոնց կարելի է ամենուր տեսնել։ Հանկարծ ինչ□որ փլատակներից պատահաբար դուրս եկած կինը ճչում է, վազում դեպի գերիները եւ նետվում նրանցից մեկի վրա։ Խումբը հարկադրված կանգ է առնում։ Զինվորը, հասկանալի է, նույնպես գլխի է ընկնում, թե ինչ է պատահել։ Նա մոտենում է գերուն, որ գրկել էր արտասվող կնոջը եւ հարցնում.

-Աշնան վրձինը բազմերանգ զգեստ էր գունազարդում, ձևում-չափում հայրենի բնաշխարհը։ Ամեն մի ծառատեսակ իրեն հատուկ գույնն էր ուզում, իրեն հատուկ զարդերը։ Աշնան միջօրեն անցել էր։ Ստվերները թեքվում էին դեպի արևելք, արևը գնում էր մայրամուտ։ Գուցե դա բնության մեկ այլ վայրում սովորական մի ընթացք է, սակայն այստեղ դա մի ուրիշ խորհուրդ ունի,- պատմում է Եռաբլուր պանթեոնի պետ գնդապետ Սուրիկ Խաչատրյանը։ -Ծառերի ստվերները պտտվում են, ավելի ընդգծելով գույները։ Ծառերի հովանու ներքո ննջում են մեր հերոսները, ու թափվող բազմագույն տերևներն ասես դափնիներ լինեն նրանց շիրիմներին…

Ու հիմա ոտք դնելով բանաստեղծի ծննդավայր՝ միտքս անկանգ վազում է նրա հետքերով։ Ուզում ես շատ բան իմանալ նրա մասին… ուզում ես տեղյակ լինել ամեն մի մանրուքի։ Երևի դա է կոչվում կարոտ՝ կարոտ մերձավորի, հարազատի հանդեպ, ում երբևէ չես տեսել, սակայն միշտ թվացել է՝ կողքիդ է։
Այդպիսի զգացողություն ունեցա նաև, երբ այցելեցի Լոր գյուղ։ Հասկացա, որ Սյունյաց աշխարհում իմ այցելությունը Լոր՝ Համո Սահյանի ծննդավայր, եղել է ուխտագնացություն։ Լծենը ուխտագնացության շարունակությունն է։

Միշտ էլ խոր հարգանք եմ ունեցել զինվորականների հանդեպ, և երբ ուսանողական ընկերներիցս մեկը (որը ծառայում է զինված ուժերում) ինձ առաջարկեց երգել զինված ուժերի երգի ու պարի համույթի երգչախմբում, անմիջապես համաձայնեցի։ Ես շփվել եմ զինվորական տարբեր շերտերի հետ։ Ե՛վ հորս ընկերների հետ, որոնց մի մասը պատերազմով անցած և հետագայում զինվորական դարձած մարդիկ են, և՛ կադրային սպաների հետ՝ զինվորական կրթությամբ, և՛ իմ կոլեգաների հետ, որոնք, այսպես ասած, արվեստագետ-զինվորականներ են, ու եկել եմ այն համոզման, որ կան բնավորության գծեր, որոնք բնորոշ են զինված ուժերի համակարգում ծառայող գրեթե բոլոր զինվորականներին՝ կարգապահությունը, նպատակասլացությունը, համարձակությունը և վճռականությունը։