Language:

  • Հայերեն
  • Русский
  • English

Պատմության էջերից

1968թ. Միլանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտում Ա. Ապպագո Նովելլոյի նախաձեռնությամբ հիմնվեց հայկական միջնադարյան ճարտարապետության ուսումնասիրման կենտրոն։
Հայկական ճարտարապետություն են ուսումնասիրում Հռոմի համալսարանի գրականության ֆակուլտետի միջնադարյան եւ ժամանակակից արվեստի ինստիտուտում։

Պատմության կեղծարար Էդվարդ Էրիկսոնը

Է. Էրիկսոնը չի նշում, թե ինչո՞ւ էր 1915թ. մարտին Վանի նահանգում իրավիճակը սրվել: Իսկ պատճառը հետեւյալն է. թուրք-քրդական հարձակումները սկսվել էին դեռեւս 1914թ. աշնանը: Նահանգի հայկական բնակավայրերը ենթարկվում էին ավազակախմբերի անընդմեջ հարձակումներին, որոնք ահագնանում են 1915թ. սկզբին: Սակայն Էրիկսոնին իրականությունը չի հետաքրքրում, եւ նա միայն նշում է, որ թուրքական հրամանատարությունը «ստիպված էր» հայերի «ահաբեկչական» գործողությունները ճնշելու համար առանձնացնել ժանդարմական ստորաբաժանումներ:

ՎԵՐՀԻՇՈՒՄ ԵՆ ՀՀ ԶՈՒ ԱՌԱՋԻՆ ԻՆԺԵՆԵՐՆԵՐԸ

Երբ սկսվեց ազգային բանակի ստեղծումը, Հայաստանում ռազմաինժեներական գործի մասնագետներ գրեթե չկային, բացի մի քանի նվիրյալներից: Բարսեղ Մայիլյանը, որ 62 տարեկանում նշանակվեց դեռեւս թղթի վրա գոյություն ունեցող ինժեներական վարչության շտաբի պետ, պատմում է, որ բուն շտաբային աշխատանքով զբաղվում էին սակավաթիվ մարդիկ, քանի որ առաջնահերթը սաստկացող մարտական գործողությունների ինժեներական ապահովումն էր:

Վրույրների գերդաստանն անխզելիորեն կապված է եղել հայ մշակույթի, մասնավորապես՝ թատրոնի հետ։ Ավագը Արամ Վրույրն էր (իսկական ազգանունը՝ Մաքաշչյան), որը հայ արվեստի պատմության մեջ մտավ որպես դերասան, ռեժիսոր, թատերական գործիչ։ Ծնունդով Կ. Պոլսից էր (1863), սակայն գործունեությունն անխզելիորեն կապված էր Թիֆլիսի հետ։ Շրջիկ թատերախմբերի հետ հանդես է եկել Անդրկովկասի հայաշատ քաղաքներում։ Նա է առաջին անգամ՝ 1895-ին, բեմադրել Հ. Պարոնյանի «Պաղտասար աղբարը», «Մեծապատիվ մուրացկանները»՝ ինքն էլ հանդես գալով գլխավոր դերերով։ 1910-ին դրանք բեմադրել է նաեւ Մոսկվայում, բեմ հանել ազգային, ինչպես նաեւ ռուսական ու եվրոպական դրամատուրգիայի նշանավոր գործեր։

Թիֆլիսի հայ քաղաքագլուխների շարքում իր ուրույն տեղն ունի Գալուստ Շերմազանյանը։ Նա այդ բարձր պաշտոնում ընտրվել է 1862-ին, վերընտրվել 1865-ին։ Ծնունդով Ջուղայից էր, Թիֆլիսի հետ կապվեց այն ժամանակ, երբ սովորում էր տեղի Ներսիսյան դպրոցում (1824-27)։

Պատմության կեղծարար Էդվարդ Էրիկսոնը

Վերջին տասնամյակում հայոց ցեղասպանության պատմությունը կեղծող առավել «բեղուն» հեղինակներից է ամերիկացի պաշտոնաթող փոխգնդապետ Էդվարդ Էրիկսոնը: Նա զինվորական ծառայությունը սկսել է 1975թ.` որպես հրետանու սպա: Սակայն, դատելով նրա զբաղեցրած մի շարք պաշտոններից, նա ենթադրաբար եղել է հետախուզության աշխատակից:

Ռեյմար Հորթենը պատերազմի ժամանակ

Գոյություն ունի նաեւ այն կարծիքը, որ եթե Երկրորդ աշխարհամարտը մի քիչ էլ շարունակվեր, ապա պատերազմը, հավանաբար, այլ ելք կունենար։ Բազմաթիվ փաստաթղթերի եւ վկայությունների համաձայն՝ Երրորդ ռայխի աշխատանոցներում մշակվում էին այնպիսի զինատեսակներ, որոնք առաջ էին ընկել ժամանակից, եւ Հիտլերը, ով մինչեւ վերջին պահը հույս ուներ պատերազմի ելքը փոփոխել, թերեւս այդ համոզմունքի համար հիմքեր ուներ։ Նացիստ գիտնականները եւ կոնստրուկտորներն աշխատում էին միջուկային ռումբի, միջմայրցամաքային բալիստիկ հրթիռների շարժիչների եւ աշխարհում առաջին «անտեսանելի ինքնաթիռի» ստեղծման ուղղությամբ։