Պատերազմ սկսելու համար, պարզվում է, պարտադիր չէ լուրջ պատճառ ունենալ: Ընդհանրապես, պատերազմների պատճառներն ավելի խորն են. ստորեւ բերվածները մանր-մունր առիթներ են ընդամենը: Թաշկինակը չէր պատճառը, որ Օթելլոն խեղդեց Դեզդեմոնային. այն միայն առիթ էր: Օթելլոն, միեւնույն է, խեղդելու էր Դեզդեմոնային՝ թաշկինակ լիներ, թե մեկ այլ առիթ: Այնուամենայնիվ□ Ներկայացնում ենք պատմության ընթացքում տեղի ունեցած որոշ պատերազմների անհեթեթ պատճառները:

Ժամը 10։00-ին մարտական տեխնիկան ու անձնակազմը կենտրոնացել են հրապարակի հարակից փողոցներում։
Ժամը 10։15-ից մինչեւ 10։20-ը միացյալ նվագախումբը շարային քայլերգի կատարմամբ փողոցից շարժվում է դեպի հրապարակ եւ զբաղեցնում ելման դիրքերը։
Երևի բոլոր պետությունների մայրաքաղաքներում նույն ժամին այսպես են սկսվում բոլոր զինվորական շքերթները: Սովորաբար միանման են լինում նաև իրադարձությունները, որոնց նվիրված է լինում զինվորական շքերթը: Իսկ այս անգամ…

Ծնվել է Մուշում։ Փոքր հասակից մասնակցել է ֆիդայական «Վարդանանց» խմբին։
Անդրանիկի մղած բոլոր կռիվներում (Առաքելոց վանքի, Սասունի ապստամբության ժամանակ, 1-ին կամավորական ջոկատի մղած մարտերում) եղել է Զորավարի անփոխարինելի օգնականը։ Հայտնի է նաև Մախլուտո անունով։

Վաշտի հրամանատարի տեղակալ Սլավիկ Վերդյանը հաճախ էր մասնակցում հակամարտող կողմերի բանակցություններին` որպես թարգմանիչ։
Աղդամի գրավումից արդեն անցել էր մեկ ամիս։ Օգոստոսյան այդ օրը մեր տղաները մի փոքր շուտ էին եկել ժամադրավայր և ստիպված եղան մի փոքր սպասել։ Պետք է կատարվեր գերիների փոխանակում։ Շուտով երևացին նաև ադրբեջանցիները։
Մի պահ Սլավիկը քիչ մնաց զարմանքից սուլեր, երբ նրանց մեջ նկատեց… իր համակուրսեցի Ակիֆ Դադաշևին։ Միասին էին ուսանել Բաքվի պետհամալսարանի ֆիզմաթ ֆակուլտետում, մեկ տարի միասին ապրել հանրակացարանի նույն սենյակում։

1992թ. մայիսի 7-ի երեկոյան հայկական ջոկատները շարժվում էին դեպի Շուշի։ Ռեժիսոր Տիգրան Խզմալյանը նկարահանած մի դրվագ է հիշում. «Մինչև հիմա մարմինս փշաքաղվում է։ Քանի որ հայերի ու ադրբեջանցիների զգեստների գույները նույնն էին, մերոնց մեջքի վրա վիրակապով կամ ինչ-որ բանով գիծ էին քաշում, որ իրարից տարբերվեն։ Տղաներն այդ գծերը խաչաձև էին անում, որովհետև խաչն ամենապարզ երկրաչափական ֆիգուրն է։ Երբ հրամանը հնչեց, և նրանք բոլորը կանգնեցին, պատկերացնո՞ւմ եք, 400 մարդ կանգնած մթնշաղին, և բոլորի մեջքի վրա՝ խաչ, և այդ մարդիկ գնում էին զոհվելու։ Դա խաչակիր արշավ էր, և ամենաֆանտաստիկն այն էր, որ դա հատուկ արված չէր»։

1942-ին հայ գրողների մի խումբ՝ Հարություն Մկրտչյանը, Ազատ Վշտունին, Վախթանգ Անանյանը եւ Բաբկեն Շահումյանը, «ստեղծագործական» գործուղման մեկնեց ռազմաճակատային գիծ՝ Թամանյան թերակղզի, ուր երկար եւ դժվարին կռիվներից հետո դադար էր առել հայկական 89-րդ դիվիզիան։ Առաջադրանքը պարզ էր՝ հայ ժողովրդի ողջույնը հաղորդել մեր քաջարի մարտիկներին եւ մամուլում նկարագրել նրանց սխրագործությունները։

1940թ. հոկտեմբերի 16-ին Երեւանի պետական համալսարանի եւ բժշկական ինստիտուտի մի խումբ ուսանողներ զորակոչվեցին բանակ։ Նրանց մեջ էր համալսարանի աշխարհագրության ֆակուլտետի ուսանող Կառլոսը, որը զինկոմիսարիատ էր ներկայացել… քամանչայով։ Արդեն ճանապարհին, գնացքի վագոնում նրան խնդրում են մի բան նվագել։ Պարզվում է՝ չգիտի։ «Հապա ինչո՞ւ ես գործիքը հետդ վերցրել»,- հարցնում են զարմացած։ «Որ նվագել սովորեմ, ժամանակ շատ կունենամ»,- հանգիստ պատասխանում է նա։