Ուշադրության կենտրոնում
Երբ Երևանից առաջին անգամ գնացի Լիբանան, 1991 թվականն էր: Պատերազմը նոր էր ավարտվել: Բեյրութում փլատակների մեջ փոքր Փարիզը չտեսա (Բեյրութը հաճախ են համեմատում Փարիզի հետ` անվանելով Արևելքի Փարիզ), բայց ավելի ցնցող բան տեսա` փոքրիկ Հայաստան: Զգացողություններս խառն էին` մանկությունից լսած, բայց չտեսած ազգականներ, անսովոր հայերեն, միայն հայերեն գրված խանութների ցուցանակներ, որ այդ տարիներին և հիմա էլ Հայաստանում այդքան հաճախ չես հանդիպի: Անթիլիասի սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի մտա, Դեր Զորից բերված ոսկորները սարսափազդու էին, սոսկումով նայում էի, և միայն մի միտք էր ուղեղս մուրճի պես զարկում` ո՞րն է արդարությունը:
Անցած տարվա մայիսի 25-ին հայ-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի հարավային ուղղությամբ տեղակայված զորամասի մարտական հենակետում հակառակորդի կողմից արձակված կրակոցից մահացու հրազենային վիրավորում ստացավ փոխգնդապետ Գարիկ Բալայանը: Այդ նույն օրը շարքային զինվոր Արմեն Սաղյանը` անտեսելով կրակահերթերի տարափը՝ նետվեց բաց դաշտ եւ դուրս բերեց իր հրամանատարի մարմինը:
Զինվորը ներկայացվել է Արիության համար մեդալի: Պարգևը հերոսին կհանձնվի Մայիսի 9-ին:
Մոտենում է Հայրենական Մեծ պատերազմում տարած հաղթանակի 70-ամյակը: Համաշխարհային նշանակություն ունեցող այդպիսի պատմական իրադարձության նկատմամբ ուշադրությունն ակնհայտ է, հատկապես՝ ԱՊՀ անդամ-մասնակից պետություններում:
Հայրենական Մեծ պատերազմում տարած հաղթանակի 70-ամյակը հանդիսավոր նշվում է ամենուր: Սակայն հազարավոր միջոցառումների համապատկերում իր ծավալով, ընդգրկմամբ և նշանակությամբ առանձնացավ 2015 թվականի ապրիլի 28-ին Ռուսաստանի Դաշնության մայրաքաղաք Մոսկվայում՝ «ՌԴ Հայրենական Մեծ պատերազմի կենտրոնական թանգարանի» պատկերասրահում բացված «Նացիզմի դեմ պայքարում մենք եղել ենք միասին» խորագրով միջազգային ցուցադրությունը:
«Արյունոտ սերմեր». այսպես է վերնագրված ազգագրագետ, բանահավաք, արձակագիր, հրապարակախոս Սերգեյ Վարդանյանի ռուսերեն գիրքը, որը լույս է տեսել օրերս: Գրքում լուսաբանվում է Աբխազիայի եւ Կրասնոդարի երկրամասի հայության մասնակցությունը 1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմին: Հատկապես մեծ ուշադրություն է դարձվում պատերազմում Խորհրդային Միության հերոսի կոչմանն արժանացած 13 հայերի կատարած սխրանքներին:
Երբեւէ չեմ կարողացել անտարբեր անցնել Մեծ Հայրենականի վետերանների կողքով… Նրանցից յուրաքանչյուրը մարդկության ամենաահեղ ու ամենադաժան պատերազմի վկան է:
Ես տեսել եմ ու երբեք չեմ մոռանալու, թե ինչպես են նրանք դողդոջուն ձեռքերով փորձում պատերազմական իրենց շքանշաններն ու մեդալները փակցնել իրենց համազգեստին ու… չեն կարողանում:
Եվ միայն որդիական իմ խորին հարգանքն ու պարտքն է ինձ թելադրել քաղաքից քաղաք, տնից տուն շրջել եւ հաճախ արցունքոտ աչքերով, բայց միշտ հպարտ ու բացճակատ, եկող սերունդների համար անմահացնել նրանց պայծառ դիմապատկերները… Հարգանքն ու պարտքը նաեւ իմ պապի` Երվանդ Պողոսյանի հանդեպ, որ մասնակցել է Կուրսկի աղեղի դաժան ճակատամարտին ու վիրավորվել:
Մանկության տարիներին մեր տանը երեխաների համար ամենաարգելված իրը հայրիկի պատերազմական օրագիրն էր: Ընդամենը մի քանի անգամ է հայրս մեզ ցույց տվել իր օրագիրն ու պարգեւները եւ կցկտուր ինչ-որ բաներ պատմել: Այդ րոպեները մեզ համար շատ խորհրդավոր էին, բայց եւ անհասկանալի, քանի որ նրա պատմությունները ժլատ էին ու կիսատ: Հիմա եմ հասկանում, որ պատերազմական ապրումները դեռեւս թարմ էին նրա հոգում, եւ նա չէր ցանկանում իր երեխաներին սարսափեցնել դրանցով, իսկ գեղեցկացնել ու քաղցրացնել` չէր կարող բնավորության բերումով: Նա իր քչախոսությամբ ու զսպվածությամբ մանկուց մեր մեջ սերմանեց պարտքի եւ պատասխանատվության զգացում:
ՀՀ ԶՈՒ ստորաբաժանումը՝ ՀՀ ԶՈՒ և ՌԴ ԶՈՒ զորքերի (ուժերի) միացյալ խմբավորման հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Միքայել Գրիգորյանի հրամանատարությամբ ապրիլի 25-ին մեկնեց Մոսկվա` նախապատրաստվելու և մասնակցելու 1941-1945 թթ. Հայրենական Մեծ պատերազմում տարած հաղթանակի 70-րդ տարեդարձին նվիրված` ցուցադրվող նոր զինտեխնիկայի և անձնակազմի թվաքանակի առումով աննախադեպ զորահանդեսին: